Αντιγόνες μέσα από τις σκιές |Εργαστήριο αρχαίου μύθου και θεάτρου σκιών

από τους: YIORGOS KARAKANTZAS και ÉRIC DENIAUD

Υπό την αιγίδα των Εργαστηρίων του ΠΠ:

Μύθου και Θρησκείας στην ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα

(Τμήμα Φιλολογίας, Διευθ. Ευφημία Καρακάντζα)

Εργαστήριο Σκηνικής Πράξης και Λόγου

(Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Διευθ. Άγις Μαρίνης)

Τρίτη και Τετάρτη 25 και 26 Φεβρουαρίου 2025

Διάρκεια: 8 ώρες, μοιρασμένες σε δύο μέρες, 9 πμ – 1 μμ, Αίθουσα ΒΠ, κτήριο Β του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών.

Σκιές – Θέατρο Σκιών

Το θέατρο σκιών συνδέεται με τη γέννηση της ανθρωπότητας. Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τις σκιές να χορεύουν στις προϊστορικές σπηλιές ή ακόμα και στη σπηλιά του Πλάτωνα. Στην αρχαία Ελλάδα, η σκιά χρησιμοποιούνταν από το Μαντείο των Δελφών για τη δημιουργία μιας μυστικιστικής ατμόσφαιρας, καθώς οι σκιές επιτρέπουν την αναπαράσταση άλλων κόσμων στη συλλογική φαντασία. Οι μάντεις και οι χαρτορίχτρες ‘συνομιλούν’ με τις σκιές και τις ‘ακούνε’, καθώς βρίσκονται σε ‘επικοινωνία’ με τον κόσμο των πνευμάτων και με τον θάνατο. Στο θέατρο, σήμερα, με τον συνδυασμό διαφόρων πηγών φωτός και βίντεο μπορούμε να παράγουμε σκιές μέσα στον χώρο και να δώσουμε μια άλλη διάσταση στην αφήγηση. Οι σκιές μπορούν να κάνουν μια αφήγηση πιο φαντασμαγορική. Οι σκιές και οι προβολές εικόνων ξεφεύγουν από τη γραμμική αφήγηση και οι χαρακτήρες της παράστασης ζωντανεύουν, καινούργιοι χώροι και τόποι γεννιούνται απλά με ένα φως και λίγες φιγούρες.

Στο εργαστήριο οι δύο καλλιτέχνες θα εξερευνήσουν την προβολή σκιών ως έναν τρόπο σύγχρονης θεατρικής αφήγησης.

Αντιγόνες μέσα από τις σκιές / Antigonesintheshadows

Ο μύθος της Αντιγόνης χαρακτηρίζεται από μεταμορφωτικές τάσεις, όπως άλλωστε κάθε αρχαιοελληνικός μύθος, με τη διαφορά ότι η ιστορία της Αντιγόνης έχει μεταπλαστεί, μεθερμηνευτεί, επαναπροσληφθεί και επαναπροσδιοριστεί στη σύγχρονη εποχή περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον μύθο που μας έρχεται από την κλασική αρχαιότητα. Οι δυνάμεις της μετάπλασης και της μεταμόρφωσής της είναι αστείρευτες. Σε όλον τον κόσμο η φιγούρα της χρησιμοποιήθηκε για να αφηγηθεί εκ νέου ιστορίες αντίστασης σε ολιγαρχικά ή απολυταρχικά ή αποικιοκρατικά καθεστώτα, ιστορίες χειραφέτησης και προσωπικής ενδυνάμωσης, ιστορίες έμφυλης ισότητας και συμπερίληψης του Άλλου. Η Αντιγόνη μεταμορφώνεται συνεχώς γεννώντας δεκάδες νέες ‘Αντιγόνες’ που πασχίζουν να αφήσουν τις σκιές και να βγουν στο φως. Εδώ συναντιέται το θέατρο σκιών και οι πολλές σύγχρονες Αντιγόνες.

Περιγραφή – Διάρθρωση του εργαστηρίου

Αυτό το εργαστήριο προτρέπει τους / τις συμμετέχοντες / ουσες να εξερευνήσουν τις πολλές πτυχές του θεάτρου σκιάς, εστιάζοντας στη χρήση του σώματος, σιλουετών και τη δημιουργία οπτικών αφηγήσεων.

Διαδικασία:

1. Εισαγωγή στις σύγχρονες σκιές:

– Παρουσίαση των θεμελιωδών εννοιών του θεάτρου σκιών.

– Συζήτηση για τις διαφορετικές δυνατότητες που προσφέρουν οι οθόνες, τι μπορείς να έχεις ως οθόνη, και οι πηγές φωτός, όπως και τι μπορείς να κάνεις με τις σκιές.

2. Πρακτικές Ασκήσεις:

– Δραστηριότητες που στοχεύουν στην κατανόηση των διάφορων τρόπων χρήσης των σκιών.

– Πειραματισμός διαφορετικών τύπων οθονών και φωτισμού.

3. Δραματουργία των Σκιών:

– Σκέψη για τον αφηγηματικό και συναισθηματικό αντίκτυπο των σκιών.

– Ανάλυση της δραματουργίας και των στοιχείων σκηνικής παρουσίασης που είναι συγκεκριμένα για το θέατρο σκιάς.

4. Πειραματισμός:

– Οι συμμετέχοντες / ουσες δοκιμάζουν την αφήγηση αποσπασμάτων από τις Αντιγόνες που θα έχουμε αφηγηθεί στην αρχή του εργαστηρίου μέσω παιχνιδιού με σκιές.

– Δημιουργία χώρου με θέατρο σκιών.

5. Ανατροφοδότηση:

– Ανάδραση για τις δημιουργίες που πραγματοποιήθηκαν.

– Συζήτηση για τα διδάγματα και τα συναισθήματα που προκλήθηκαν από τη χρήση των σκιών.

Αυτό το εργαστήριο είναι μια μοναδική ευκαιρία όπου οι συμμετέχοντες / ουσες να ‘βυθιστούν’ στο σύμπαν του θεάτρου σκιάς και να εμπλουτίσουν την θεατρική πρακτική τους μέσω μιας καινοτόμου και δημιουργικής προσέγγισης. Οι φοιτητές / τριες αποκτούν νέες δεξιότητες και μια σε βάθος κατανόηση της χρήσης των σκιών στην θεατρική αφήγηση χρησιμοποιώντας έναν οικείο μύθο.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΚΑΝΤΖΑΣ /YIORGOS KARAKANTZAS

Σκηνοθέτης

Ο Γιώργος εκπαιδεύτηκε στην Ακαδημία Θεάτρου στην Πράγα (DAMU) και στην Εθνική Σχολή Κουκλοθεάτρου (ESNAM) στο Charleville-Mézières της Γαλλίας. Το 2001, ήταν από τα ιδρυτικά μέλη για την Compagnie La Machine à Racines και ακολούθησε το Anima Théâtre το 2004. Στα έργα του περιλαμβάνονται το Καμπαρέ των χαμένων ψυχών (2002), ο Mr. H? (2008), Gojira (2015), Rebetiko (2020) και Mythos (2024). Έχει συνεργαστεί μεταξύ άλλων με το Théâtre de Cuisine, το Cirque Batard Cahin-Caha και το France 3 Television. Έχει επίσης συνεργαστεί με τους Cie Paramana στην Ελλάδα και Cie Alama d’Arame στην Πορτογαλία. Από το 2019, είναι συνεργάτης καλλιτέχνης στο La Garance, Εθνικό Θέατρο του Cavaillon.

ÉRIC DENIAUD

Κατασκευαστής μαριονέτας

Απόφοιτος του ESNAM, ο Éric έχει εργαστεί ως σκηνοθέτης, ερμηνευτής και σκηνογράφος για την Drolatic Industry, τον Jean-Louis Heckel και το Εθνικό Κουκλοθέατρο του Βιετνάμ. Συνεργάζεται τακτικά με το Kaze Theatre στην Ιαπωνία και ήταν από τα ιδρυτικά μέλη για την Kahraba Collective στο Λίβανο, δημιουργώντας πάνω από 15 παραγωγές. Συνδιευθύνει το Nehna wel Amar wel Jiranfestival και το Hammana Artist House. Το έργο του Geology of a Fable κέρδισε την καλύτερη παράσταση και την καλύτερη σκηνοθεσία στο Εθνικό Φεστιβάλ Θεάτρου του Λιβάνου (2020).

Συνεργασίες

Barba-Varley Foundation ISTΑ “Learning to see”
ODIN TEATRET
ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ